Logopedie bij volwassenen
Onvloeiend of onduidelijk spreken
Binnensmonds, slap, te snel, met onvoldoende intonatie spreken. Allemaal zaken die de spraakverstaanbaarheid slechter maakt. Dit kan gevolgen hebben voor het contact met anderen. Een minder duidelijke presentatie heeft gevolgen voor de overdracht van informatie. Bij beroepskeuze of solliciteren kan dit een rol spelen.
Logopedie kan uitkomst bieden bij het verbeteren van je uitspraak
Stotteren
Stotteren is onvloeiend spreken waarbij een belangrijke kenmerken als spreekspanning, spreekangst of andere sociaal-emotionele componenten een grote rol spelen. De oorzaak is vaak een disbalans tussen mondmotoriek en taalvaardigheden in de kindertijd of aanleg. Ik heb zeer veel ervaring met jonge stotterende kinderen opgedaan op Temple University in Philadelphia (USA). Indien nodig wordt er samengewerkt met een stottertherapeut of een regionaal centrum voor stottertherapie.
Broddelen
Broddelen is een stoornis in het spreken waardoor het spreken slecht verstaanbaar is. Het spreektempo is meestal te hoog of te onregelmatig en klinkt niet vloeiend of niet ritmisch. Een groot verschil tussen broddelen en stotteren is dat een broddelaar zelf totaal geen last heeft van zijn spraakstoornis. Wel ervaren ze het als lastig dat ze vaak niet verstaan worden maar horen niet dat hun eigen spreken daar de oorzaak van is.
Spraakproblemen door hersenbeschadiging
Deze uitspraakproblemen worden dysartrie genoemd en kenmerken zich door onzuivere klankvorming, slissen, moeite met gericht tongbewegingen, te hoog of een te laag spreektempo, monotoon spreken. Dit kan samen gaan met veranderingen in het stemgeluid, het is harder of zachter geworden of er zitten uitschieters in wat luidheid of toonhoogte betreft. Vaak gaat dysartrie samen met problemen aan een aantal spieren die nodig zijn voor het eten en drinken, ademhalen en spreken. Deze functioneren onvoldoende.
Een beroerte; CVA, TIA: een bloedpropje of een bloeding in de hersenen begint vaak met een scheve mond, krachtverlies en moeite met praten en slikken. Voor het herstel is het van groot belang dat er kort na een beroerte gestart wordt met intensieve training van de taal en de spraak
Amyotrofe Laterale Sclerose of ALS is een tamelijk zeldzame neurologische ziekte, die de laatste tijd veel in de belangstelling staat. De motorische zenuwcellen in het ruggenmerg, de hersenstam en de motorische hersenschors (cortex) van de hersenen sterven af waardoor progressief krachtsverlies en verlamming ontstaat, die uiteindelijk tot de dood van de patiënt door verlamming van de ademhalingsspieren leidt.Het krijgen van deze diagnose is zeer ingrijpend. Als logopedist werk ik aan het behoud van de spreekfunctie om zo lang mogelijk te kunnen communiceren met naasten.
De ziekte van Parkinson, vernoemd naar de Engelse arts James Parkinson (1755-1824), is een hersenziekte waarbij zenuwcellen, langzaam afsterven.Patiënten met de ziekte van Parkinson krijgen steeds meer moeite met het uitvoeren van de automatische handelingen zoals lopen schrijven en spreken. Ook gaat veel van de mimiek verloren en de stemfunctie neemt af. Logopedische therapie gericht op spraak en stemgeving is van groot belang voor et behoud van de communicatieve mogelijkheden. Zingen kan daarbij een heel goed hulpmiddel zijn
Behandeling van spraakproblemen bij de cliënt thuis met behulp van de Ipad
Zingen is een uitstekend middel om de stem en de spraak te verbeteren. Ook geeft het heel veel plezier.
Een hersentumor of een ongeval kunnen ook grote gevolgen hebben voor de communicatie als de spraak er door wordt aangetast. Hoewel het herstel wat beperkt kan zijn, kan logopedie zeer veel steun bieden bij het verbeteren van de spreekfuncties of het zoeken naar alternatieven binnen de communicatie
Multiple Sclerose of MS, is een aandoening van het centraal zenuwstelsel. In de eerste fase van deze ziekte wordt de myelineschede, de isolatielaag van de zenuwvezels aangetast in een willekeurig aandoend patroon door afweercellen van het immuunsysteem. De impulsen kunnen de spieren niet meer gemakkelijk bereiken waardoor er motorische uitval ontstaat. Het spreken wordt vaak krachteloos en onduidelijk waardoor de communicatie met de omgeving steeds moeilijker wordt. Met logopedie kunnen we de spreek- en stemfunctie zoveel mogelijk behouden. Ook kan ik helpen zoeken naar alternatieven om te communiceren, als het spreken niet meer gaat.
Soms kunnen deze aandoeningen gepaard gaan met andere motorische stoornissen zoals verlammingen in het gezicht of aan de ledematen.
De behandeling zal bestaan uit oefeningen die de lichaamshouding, mondmotoriek, uitspraak, ademhaling en stemgeving verbeteren. Daarnaast worden adviezen aan de familie over communicatie. In de behandeling wordt uitleg en advies gegeven met betrekking tot dysartrie en de gevolgen daarvan. De begeleiding van de omgeving speelt een belangrijke rol in de verbetering van de onderlinge communicatie.
Wanneer de communicatie via spreken niet of nauwelijks mogelijk is, zal een ondersteunend communicatiemiddel kunnen worden aangeboden, zoals bijvoorbeeld een communicatiemap.